Slechts

Beste lezers,

Ik heb lange tijd hier niets van mij laten horen. Ik heb de afgelopen maanden heel geconcentreerd zitten schrijven aan mijn nieuwe boek over verlies, afscheid en schoonheid. Het vordert langzaam en gestaag. Het is niet alleen schrijven, het is ook mediteren en ontdekken.
Ik schreef vandaag aan mijn uitgever: Nadat ik verschillende losse stukken had geschreven, begon zich een lijn te vormen. Voor mijzelf vergeleek ik het schrijfproces met het maken van kralen, kraal na kraal, waardoor ik de draad begon te zien waaraan ze geregen konden worden. Maar in dit alles blijkt toch niet de draad bepalend te zijn, maar het schrijfproces, waarin de ene kraal de volgende kraal oproept. Het blijft daardoor voor mij een spannend creatief proces.

Zo, kraal na kraal, heb ik ook het boek met Dick Verstegen geschreven, dat midden november uitkomt. Het heet Gedeeld besef en de ondertitel is Brieven over het wonder in het alledaagse. Er is midden november ook een boekpresentatie, misschien in Zutphen. Wanneer de precieze plaats en datum bekend zijn, laat ik het weten.

Ten slotte maak ik er graag op attent dat de voorlopig laatste delen 9 en 10 van de podcast met Roel van Duijn hier te beluisteren zijn. Aflevering 10, waar Roel en ik ons zonder pauze bezinnen op de laatste dingen (hij heeft een merkwaardige opvatting over het hiernamaals, ik heb het hem wel drie keer gevraagd, maar hij blijft zeggen dat hij het echt meent) is een mooi teer slotstuk.

Ik hoop dat het mogelijk is min of meer regelmatig hier iets van mij te laten horen. Er is in de loop van de jaren een wisselwerking met velen van jullie ontstaan, waar ik dankbaar voor ben.

Hartelijke groet,

Hans

* * *

SLECHTS

In jouw licht leer ik de kunst van het liefhebben,
in jouw schoonheid, de kunst van het eren,
van het buigen en bezingen.

Jij danst in mijn borst,
in mijn hart, rond mijn hart,
onzichtbaar voor anderen,

en dan zie ik je, opeens,
hier, daar, waar niet?
en weet ik: het zien zelf
is de kunst.
Vrij naar Roemi

Er zijn wijze mensen die wanneer zij verdriet en lijden tegenkomen, zeggen dat alle vorm slechts een tijdelijke manifestatie is van de eeuwige, vormloze werkelijkheid. Hiermee geven zij een oplossing aan voor het lijden van de mens: laat dit tijdelijk golfbestaan voor wat het is en richt je via meditatie en gebed en direct besef op de eeuwige oceanische werkelijkheid. Volg de puur geestelijke weg, die van het aardse uit gezien een weg van onthouding en ontstijging is.
Met deze wijze mensen kan ik een tijdlang oplopen, ben ik ook een tijdlang opgelopen, maar dan scheiden zich toch onze wegen. Ik ben het om te beginnen helemaal met hen eens. Ik deel het besef dat alles bewustzijn is en dat vorm een tijdelijke manifestatie is van eeuwige, vormloze werkelijkheid. Maar vervolgens blijf ik hangen, en daar stokt het gesprek meestal ook, bij het woordje ‘slechts’. Met dat woord wordt namelijk gesuggereerd dat de tijdelijke vorm van te verwaarlozen belang is in verhouding tot alomvattend eeuwig bewustzijn.

Ik kan dat wel denken, want systematisch denkend kan ik makkelijk een hiërarchie aanbrengen van vorm tot leegte of van persoonlijk bewustzijn naar oorspronkelijk Bewustzijn (dat ik dan ook om te onderscheiden met een hoofdletter schrijf). In de praktijk van mijn bestaan echter kijk ik niet zo hiërarchisch. Er is dan namelijk iets dat veel belangrijker is, namelijk het directe contact. Mijn hart spreekt of het spreekt niet.
In de praktijk van mijn dagelijks bestaan spreekt de verschijningsvorm – het gezicht, de stem, de geur, het tastbare – mij aan en beweegt mij. Daarin gebeurt iets dat ik medeleven kan noemen of in relatie zijn of misschien zelfs liefde. Ik ben betrokken buiten ieder oordeel of classificering om. Dat is primair.

Daarom ook rouw ik wanneer het zover is, wanneer het tijd van afscheid is. Ik kan niet anders.
Ik rouw niet omdat ik het bewustzijn ben kwijtgeraakt, ik rouw omdat ik haar, die enige op de wereld, omdat ik hem, die door niets te vervangen vriend, ben kwijtgeraakt. Haar geur, haar geheime glimlach, haar warme lichaam, haar verhalen. Zijn waarheidsliefde, zijn liefde voor taartjes en koeken, zijn plotselinge ideeën, zijn hand op mijn schouder. Het komt nooit meer terug.
Jazeker, er is een alomvattend geheel waarbinnen dit alles plaatsvindt. Alles, ieder detail, lost op in het ene Onbenoembare. Ik geloof het en ik weet het. Maar nu is er dit: het verdriet hier om het verlies van haar, van hem, die ene. Het is het beleven van verlies en het is een eerbetoon.
Deze treurzang, zo gezongen, zo uitgesproken, is tevens loflied. Want de treurzang is onderdeel van het loflied. Zoals ook dit tijdelijk toverspel onderdeel is van onbenoembare Werkelijkheid.

Ik ben dankbaar voor de vorm. Voor het eindige. Voor dat wat wordt geboren, groeit, bloeit en sterft. De vergankelijkheid die mij de liefde heeft geleerd.
Dit hier is niet ‘slechts’, het is het veld waarbinnen het Onbenoembare gezicht aanneemt en de ontelbare gezichten van het Onbenoembare elkaar kunnen herkennen en met elkaar in liefde kunnen zijn.