Ik had het altijd geweten. Er was niets, niks, niets. Al die vriendelijkheid van de mensen, het zogenaamde fatsoen, was een dun laagje, een masker waarmee de werkelijkheid van het bestaan werd afgedekt. Daaronder was het iedereen tegen de ander.…

Dat had ik eerder gehoord. Ook mijn oom Jan, een goede vriend van mijn vader, had zich om die reden bij de SS aangemeld. Om Nederland en Europa te beschermen tegen het gevaar uit het Oosten. Oom Jan was later…

En daar komen de afzonderlijke herinneringen. Herinneringen, die ik vaak zo anders heb beleefd dan ik ze nu zie. Er was het oog dat slaapt en het oog dat waakt. Het oog dat slaapt was lange tijd bepalend, maar het…

Najaar 1965 werkte ik tijdens de suikerbietencampagne als scheepsmeester in de suikerfabriek in Halfweg. Ongeveer drie maanden lang draaide je daar wisseldiensten en dan kreeg je aan het eind, als je de hele campagneperiode had uitgediend, een bonus over het…

In chocola en marsepein, ja, overal is God in de boom die daar staat in de stenen straat, ja, overal is God in gebed en rode wijn, in liefde en in lot, ja, overal is God * Ik lig naast…

Een herinnering tijdens een wandeling hier in de bergen. We liepen tegen een pittig steil stuk op. Ik heb al eerder gemerkt dat de archiefkast van het verleden openschiet wanneer ik klimmend alles op alles moet zetten. Dat gebeurt niet…

Ik ben een kleuter tussen de goden, schreef ik aan het eind van mijn vorige stukje. Ik had het in die vorm al geplaatst en toen heb ik de woorden toch weer geschrapt, omdat ik ze ritmisch gezien niet vond…

Gisternacht droomde ik weer over de kleermaker. Ik was naar hem onderweg. Ik had de precieze code gekregen voor het nieuwe gewaad dat hij voor mij zou snijden. Onderweg drong het tot mij door dat ik de code niet bij…

Rabbi Sussja kreeg de vraag: ‘Wij bidden: “Bewijs ons goede genade” en “Die goede genade bewijst.” Is dan genade niet altijd goed?’ Hij legde uit; ‘Natuurlijk is genade altijd goed. Maar de waarheid is dat alles wat God doet genade…

‘Hoe komen wij nu,’ vroeg rabbi Boenam aan zijn leerlingen, ‘in deze tijd zonder profeten te weten wanneer ons een zonde vergeven is?’ De leerlingen gaven allerlei antwoorden, maar geen ervan beviel de rabbi. ‘Wij komen het daaraan te weten,’…